તમે ફિલ્મોમાં નકલી માતા-પિતાને લાવવાનો ટ્રેન્ડ જોયો જ હશે. પરંતુ હવે શ્રીમંત યુગલો તેમના બાળકોને ઉછેરવા માટે અસલી જિંદગીમાં માતા-પિતાને હાયર કરી રહ્યા છે. આને ‘બાળકના સાથી’ કહેવામાં આવે છે. પરંતુ વાલીપણાનો આ નવો ટ્રેન્ડ અનેક સવાલો ઉભા કરી રહ્યો છે.
તમે હિન્દી ફિલ્મોમાં ઘણી વાર જોયું હશે કે જ્યારે પણ હીરો કોલેજમાં કંઇક ખોટું કરે છે ત્યારે પ્રિન્સિપાલ તેને તેના પિતા કે માતાને બોલાવવાનું કહે છે. આવી સ્થિતિમાં, હીરો અસલીને બદલે નકલી માતા અથવા નકલી પિતાને આચાર્ય પાસે લઈ જાય છે. ફિલ્મોના દ્રશ્યો હસવા માટે ખૂબ જ ફની લાગતા હતા. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આજકાલ ‘ફેક પેરેન્ટ્સ’ એક આખી ઈન્ડસ્ટ્રી બની ગઈ છે. ચીનમાં શ્રીમંત યુગલો તેમના બાળકોના ઉછેર માટે માતા-પિતાને હાયર કરે છે. તેમને ‘પ્રોફેશનલ પેરેન્ટ્સ’ કહેવામાં આવે છે. લોકોને તેમની ભાવનાત્મક જરૂરિયાતો પૂરી કરવા માટે નોકરી પર રાખવાનો આ ટ્રેન્ડ જાપાનમાં શરૂ થયો હતો અને હવે ચીનમાં ‘પ્રોફેશનલ પેરેન્ટ્સ’નો બિઝનેસ દિવસેને દિવસે વધી રહ્યો છે. બાળકોને સારો ઉછેર આપવા માટે શરૂ કરાયેલા આ નવા ટ્રેન્ડને લઈને વિવાદો પણ થઈ રહ્યા છે.
એક તરફ વધતી જતી મોંઘવારીના કારણે માતા-પિતા બંને કમાણી કરી રહ્યા છે ત્યારે તેમની પાસે બાળકોના ઉછેર માટે સમય બચ્યો નથી. બીજી તરફ, શિક્ષિત બેરોજગારોની સતત વધતી સંખ્યાએ રોજગારના નવા વિકલ્પો શોધવાની જરૂરિયાત ઊભી કરી છે. આવી સ્થિતિમાં, આ ‘વ્યવસાયિક માતા-પિતા’ બાળકોના શિક્ષણ, ભાવનાત્મક જરૂરિયાતો અને દૈનિક સંભાળની જવાબદારી લઈને આ અંતર ભરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. તેને આ રીતે સમજો, જ્યાં બાળકોની સંભાળ રાખવા માટે રાખવામાં આવેલી નૈની અથવા આયા તેમની ખાવાનું, ઊંઘ અને રમવા જેવી જરૂરિયાતોનું ધ્યાન રાખે છે. સાથે સાથે આ શિક્ષિત અને ડીગ્રી હોલ્ડર પ્રોફેશનલ પેરેન્ટ્સનું કામ માત્ર બાળકોને ભણાવવાનું કે રમવાનું જ નથી, પરંતુ તેઓ બાળકો સાથે ફરવાનું અને ડોક્ટરની એપોઈન્ટમેન્ટમાં લઈ જવાનું પણ છે. જો કે, નિષ્ણાતો આ વલણ પર તેમની પોતાની ચિંતાઓ ધરાવે છે.
ચીનમાં આ ટ્રેન્ડ હાલમાં માત્ર અમીરોમાં જ જોવા મળે છે. આ પ્રોફેશનલ પેરેન્ટ્સને ‘બાળકના સાથી’ કહેવામાં આવે છે. ‘ચાઈલ્ડ કમ્પેનિયન’નું કામ બાળકના અભ્યાસની સાથે તેના માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ધ્યાન આપવાનું છે. ચાઇનામાં દૈનિક પેપરમાં છપાયેલા એક અહેવાલ મુજબ, મનોવિજ્ઞાનના PHD વિદ્યાર્થીએ ‘ચાઈલ્ડ કમ્પેનિયન્સ’નો ઈન્ટરવ્યુ લીધો હતો. આ ઇન્ટરવ્યુમાં જાણવા મળ્યું છે કે, આવા મોટાભાગના બાળકોના સાથીઓ ઉચ્ચ શિક્ષિત છે અને તેઓ હાર્વર્ડ, કેમ્બ્રિજ, સિંઘુઆ જેવી યુનિવર્સિટીમાંથી ડિગ્રી ધરાવે છે. આવા લોકોને શિક્ષણની સાથે સાથે રમતગમત અને અનેક પ્રકારની ભાષાઓનું જ્ઞાન હોય છે. અન્ય એક અહેવાલ અનુસાર, ‘બાળકના સાથીદારો’ સામાન્ય રીતે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ દ્વારા હાયર કરવામાં આવે છે. મોટાભાગે ધનિક લોકો જ આવા લોકોને નોકરીએ રાખતા હોય છે. આ લોકો તેમના બાળકોની સંભાળ લેવા માટે દાદા-દાદી પર આધાર રાખવાને બદલે ‘ચાઈલ્ડ કમ્પેનિયન’ રાખવાનું પસંદ કરી રહ્યા છે.
પરિવારોના ઘટતા કદ અને ‘એક પરફેક્ટ બાળક’ બનાવવા માટેના સંઘર્ષને કારણે, સમગ્ર વિશ્વમાં આવા વલણો ઉભરી રહ્યા છે. પ્રોફેશનલ પેરેન્ટ્સની નિમણૂકનું મુખ્ય કારણ એ છે કે, ઘણા પેરેન્ટ્સ તેમની પ્રોફેશનલ લાઈફમાં એટલા વ્યસ્ત હોય છે કે, તેઓ તેમના બાળકોને પૂરો સમય આપી શકતા નથી. આ વલણની તરફેણમાં બોલતા લોકો દલીલ કરે છે કે, આ વ્યસ્ત જીવનશૈલી અને જીવનમાં, બાળકોના ઉછેરમાં વ્યાવસાયિક મદદ લેવી યોગ્ય છે. આ વ્યાવસાયિક ‘માતાપિતા’ બાળક સાથે સમય વિતાવે છે, તેમને શિક્ષિત કરે છે અને તેમની ભાવનાત્મક જરૂરિયાતો પૂરી કરે છે. પરંતુ આવા વલણો પર સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ ઉભો થાય છે કે, તેમના બાળપણના સૌથી મહત્વપૂર્ણ વર્ષો અન્ય કોઈની સાથે વિતાવીને, શું આ બાળકો તેમના માતાપિતા સાથે ભાવનાત્મક બંધન બનાવી શકશે? આ નવા વલણો જેટલા વિચિત્ર લાગે છે, તેના પરિણામો ભવિષ્યમાં એટલા જ ખતરનાક પણ બની શકે છે. આ બાળકો નાનપણમાં જેમની સાથે જોડાયેલા છે તે ‘નકલી માતા-પિતા’ સાથેના ભાવનાત્મક બંધનનું શું થશે, તેમની ‘સેવા’ પૂરી થયા પછી? શું આ ભાવનાત્મક ખાલીપણાને આગળ જતાં ભરી શકાશે?
