

છેલ્લા ઘણા મહિનાઓથી, અબજોપતિ ઉદ્યોગપતિ અને ટેસ્લાના CEOની સ્ટારલિંકના ભારતમાં લોન્ચ અંગે અલગ અલગ માહિતી બહાર આવી રહી છે. ઓપરેટિંગ લાઇસન્સ ન હોવાને કારણે દેશમાં સેટેલાઇટ આધારિત ઇન્ટરનેટ સેવા હજુ સુધી શરૂ થઈ શકી નથી. પરંતુ હવે ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્રના સંચાર અને વિકાસ મંત્રી, જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ જાહેરાત કરી છે કે, એલોન મસ્કનો સેટેલાઇટ ઇન્ટરનેટ પ્રોજેક્ટ, સ્ટારલિંક, ભારતમાં ઓપરેશનલ ક્લિયરન્સ મેળવવાની આરે છે. તેમણે ઉલ્લેખ કર્યો છે કે, ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગ (DoT)એ સ્ટારલિંકને પહેલેથી જ લેટર ઓફ ઇન્ટેન્ટ (LOI) પ્રદાન કરી દીધું છે.
મીડિયા સૂત્રોના અહેવાલ મુજબ, હવે ભારતીય રાષ્ટ્રીય અવકાશ પ્રમોશન અને ઓથોરાઇઝેશન સેન્ટર (IN-SPACE) તરફથી અંતિમ લીલી ઝંડી રાહ જોવાઈ રહી છે.

સિંધિયાએ કહ્યું, ‘હાલમાં, બે કંપનીઓ, વનવેબ અને રિલાયન્સને સેટેલાઇટ કનેક્ટિવિટી માટે લાઇસન્સ મળ્યા છે. સ્ટારલિંક માટેની પ્રક્રિયા પણ લગભગ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. LOI બહાર પાડવામાં આવી ગયું છે. અને મારું માનવું છે કે તેને (સ્ટારલિંક) ટૂંક સમયમાં લાઇસન્સ મળશે. આગળના તબક્કામાં IN-SPACE તરફથી મંજૂરી મેળવવાનો સમાવેશ થાય છે. ત્રણેય લાઇસન્સ ધારકોએ કામગીરી શરૂ કરતા પહેલા આ પ્રક્રિયામાંથી પસાર થવું પડશે.’
સિંધિયાએ કહ્યું કે, વનવેબ અને રિલાયન્સને પ્રારંભિક પરીક્ષણ માટે મર્યાદિત સ્પેક્ટ્રમ ઍક્સેસ માટે મંજૂરી મળી ગઈ છે. સ્ટારલિંકને સત્તાવાર લાઇસન્સ મળ્યા પછી તુલનાત્મક માર્ગ અપનાવવાની અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે. તેમણે કહ્યું કે, ‘આ પછી, ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (TRAI) વહીવટી સ્પેક્ટ્રમ ફાળવણી માટે નીતિ ધોરણો પ્રદાન કરશે, જે વાણિજ્યિક રોલઆઉટને નિયંત્રિત કરશે.’

એલોન મસ્કની સ્ટારલિંક ભારતમાં તેની સેવાઓ શરૂ કરવાની નજીક છે. હાલમાં 100થી વધુ દેશોમાં સક્રિય, સેટેલાઇટ-આધારિત ઇન્ટરનેટ પ્રદાતા એવા પ્રદેશોમાં ઝડપી, ઓછી-લેટન્સી બ્રોડબેન્ડ પહોંચાડવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહી છે, જ્યાં પરંપરાગત ઇન્ટરનેટ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો અભાવ છે.
મીડિયા સૂત્રોના એક અહેવાલ મુજબ, સ્પેસએક્સ ભારતમાં તેની સ્ટારલિંક સેટેલાઇટ ઇન્ટરનેટ સેવા શરૂ કરે તેવી શક્યતા છે, જેની કિંમત અમર્યાદિત ડેટા પ્લાન છે જેની કિંમત પ્રારંભિક પ્રમોશનલ ઓફર તરીકે 10 ડૉલર પ્રતિ મહિને (આશરે 840 ભારતીય રૂપિયા) છે. આ એન્ટ્રી-લેવલ કિંમત સ્ટારલિંકને પ્રારંભિક બજાર હિસ્સો મેળવવામાં વ્યૂહાત્મક ફાયદો આપી શકે છે, જે તેને ભારતી ગ્રુપ દ્વારા સમર્થિત યુટેલસેટ વનવેબ, રિલાયન્સ જિયોના SES સાથે સહયોગ અને ગ્લોબલસ્ટાર જેવા હરીફો કરતાં આગળ મૂકી શકે છે, જે બધા દેશમાં તેમની હાઇ-સ્પીડ સેટેલાઇટ ઇન્ટરનેટ ઓફરિંગ શરૂ કરવા માટે તૈયારી કરી રહ્યા છે.

સ્ટારલિંક એક સેટેલાઇટ ઇન્ટરનેટ સેવા છે, જેનો હેતુ 100થી વધુ દેશોમાં હાઇ-સ્પીડ ડેટા પ્રદાન કરવાનો છે. કેબલ-આધારિત બ્રોડબેન્ડ સેવાઓથી વિપરીત, ટેસ્લાના CEOની સ્ટારલિંક એવી જગ્યાએ કાર્ય કરે છે, જ્યાંથી સીધું આકાશ દેખાય છે. તેનો ઉદ્દેશ પૃથ્વી પર દૂરના આંતરિક સ્થળોએ પણ ઇન્ટરનેટ કનેક્ટિવિટી પ્રદાન કરવાનો છે.