શું તમે પણ મેડિક્લેમ રિજેક્શનથી પરેશાન છો? ચાલો હવે આ પ્રશ્ન થોડો બદલીએ. શું તમને સારવાર પછી મેડિક્લેમની સંપૂર્ણ રકમ મળી છે કે, પછી શું તમને માંગ્યો તેનાથી પણ ઓછો કે અડધો મેડિક્લેમ મળ્યો છે?
આજે આપણા દેશમાં હજારો લોકો વીમા કંપનીઓ દ્વારા દાવાની અસ્વીકારની સમસ્યાથી પરેશાન છે. વીમાનો અસ્વીકાર થવો એક એવી સમસ્યા છે જેની કોઈ ચર્ચા કે વિશ્લેષણ કરતું નથી. જ્યારે આ દેશમાં કરોડો લોકો મેડિકલ વીમો લે છે અને હજારો લોકો એવા છે જેમનો દાવો નકારવામાં આવે છે.
એક સર્વેમાં બહાર આવ્યું છે કે, ભારતમાં વીમા અસ્વીકારનું ચલણ વધ્યું છે. સ્થાનિક વર્તુળોના સર્વે મુજબ, છેલ્લા 3 વર્ષમાં 50 ટકાથી વધુ લોકોના વીમા દાવા ક્યાં તો નકારી કાઢવામાં આવ્યા છે અથવા માંગ્યા કરતા ઓછા કે અડધા દાવા આપવામાં આવ્યા છે.
વીમા લેનાર કોઈપણ વ્યક્તિ એવું નથી ઈચ્છતો કે તેને વીમાનો ઉપયોગ કરવો પડે. પરંતુ જ્યારે કટોકટી આવે છે, પરંતુ જ્યારે મુશ્કેલી આવે છે અને વીમા કંપનીને ચૂકવણી કરવાનો સમય આવે છે, ત્યારે તેમનો દાવો નકારી કાઢવામાં આવે છે.
હવે અમે તમને દેશના વિવિધ શહેરોના અલગ અલગ કેસ સ્ટડી વિશે જણાવીએ છીએ. આમાં, લોકો અલગ છે, રોગ અલગ છે. પરંતુ દરેકને એક જ સમસ્યા છે. જ્યારે જરૂર પડી ત્યારે, તબીબી વીમાનો દાવો મળ્યો ન હતો અથવા માંગ્યા કરતા ઓછો કે અડધો તબીબી વીમાનો દાવો મળ્યો હતો.
હવે અમે તમને લોકલસર્કલ સર્વે વિશે કેટલીક વધુ મહત્વપૂર્ણ બાબતો જણાવીએ છીએ. આ સર્વે 327 જિલ્લાઓમાં કરવામાં આવ્યો હતો અને 1 લાખથી વધુ પ્રતિભાવો પ્રાપ્ત થયા હતા. સર્વે અનુસાર, 33 ટકા લોકોએ કહ્યું કે, તેમને તબીબી વીમાના દાવાનો માત્ર એક ભાગ જ આપવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે 20 ટકા લોકોએ કહ્યું હતું કે તેમના તબીબી વીમાના દાવાને સંપૂર્ણપણે નકારી કાઢવામાં આવ્યો હતો.
આ સર્વેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 10 માંથી 6 લોકોના ડિસ્ચાર્જમાં 6 કલાકથી 48 કલાકનો વિલંબ થયો હતો, કારણ કે હોસ્પિટલ બિલ પર વીમા કંપનીઓની પરવાનગી મેળવવામાં વિલંબ થયો હતો. સર્વે અનુસાર, 10માંથી 8 લોકોએ દાવો કર્યો હતો કે, વીમા કંપનીએ જાણી જોઈને તબીબી દાવા આપવામાં વિલંબ કર્યો હતો. આવું એટલા માટે કરવામાં આવ્યું હતું કે પોલિસીધારક આખરે થાકી જાય અને ઓછા દાવા માટે સંમત થાય.
સર્વેની માહિતી પરથી, તમને લાગતું હશે કે, આવું તમારી સાથે અથવા તમારા મિત્રો કે સંબંધીઓ સાથે પણ થયું છે. હવે અમે તમને ઇન્શ્યોરન્સ બ્રોકર્સ એસોસિએશન ઓફ ઇન્ડિયાના એક રિપોર્ટ વિશે જણાવીએ. આ રિપોર્ટ 2023નો છે. આ રિપોર્ટ મુજબ, સરકારી કંપની ન્યૂ ઇન્ડિયા ઇન્શ્યોરન્સ પોલિસી નંબર તેમજ ચૂકવવામાં આવેલી રકમના આધારે ટોચ પર છે.
જોકે, પોલિસી નંબરના આધારે, આ કંપનીનો ક્લેમ સેટલમેન્ટ 95 ટકા હતો અને ક્લેમ તરીકે આપવામાં આવેલી રકમના આધારે, તે 98 ટકાથી વધુ હતો, એટલે કે, તે કોઈપણ સ્કેલ પર 100 ટકા નથી. જો તમે આ યાદીમાં અન્ય કંપનીઓના પ્રદર્શન પર નજર નાખો, તો ધીમે ધીમે ક્લેમ સેટલમેન્ટનો દર ઘટતો જાય છે. આ યાદી મુજબ, ઘણી કંપનીઓનો મેડિકલ ક્લેમ સેટલમેન્ટ 70 ટકાથી ઓછો છે.
આપણા દેશમાં વીમા કંપનીઓ મેડિકલ ક્લેમ આપવામાં પાછળ છે, પરંતુ વીમા પ્રીમિયમ વધારવામાં આગળ છે. IRDAI એટલે કે ઇન્શ્યોરન્સ રેગ્યુલેટરી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા અનુસાર, છેલ્લા 9 વર્ષમાં દેશમાં મેડિકલ વીમા પ્રીમિયમ બમણાથી વધુ વધી ગયું છે. સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડની ‘સ્વિસ રી ઇન્સ્ટિટ્યૂટ’ના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, ભારતમાં આરોગ્ય, કાર અને ઘર જેવા બિન-જીવન વીમાના પ્રીમિયમ વિશ્વની તુલનામાં બમણા દરે વધશે.
આ અહેવાલમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે, 2025-26માં, વીમા પ્રીમિયમ 8 ટકાથી વધુના દરે વધશે, જ્યારે સમગ્ર વિશ્વમાં સરેરાશ પ્રીમિયમ વૃદ્ધિ દર 4 ટકા રહેવાની સંભાવના છે. તાજેતરમાં, IRDAIએ વાહનના થર્ડ પાર્ટી વીમાના પ્રીમિયમમાં 18 ટકા વધારો કરવાનું સૂચન કર્યું છે, જ્યારે કેટલીક વાહન શ્રેણીઓમાં આ વધારો 20 ટકાથી 25 ટકા સુધી હોઈ શકે છે. વિવિધ અહેવાલો અનુસાર, 2021માં, લોકોએ ફક્ત તબીબી વીમો લેવા માટે પ્રીમિયમ તરીકે રૂ. 63 હજાર 700 કરોડ ખર્ચ્યા હતા.
ભારતમાં 57 કરોડ લોકો પાસે તબીબી વીમાની સુવિધા છે, જેમાંથી લગભગ 12 ટકા લોકોએ ખાનગી આરોગ્ય વીમા કંપનીઓ પાસેથી પોલિસી ખરીદી છે. જોકે, મોટાભાગના લોકો પાસે સરકારી તબીબી વીમાની સુવિધા છે. તેમ છતાં, 40 કરોડથી વધુ લોકો પાસે કોઈ આરોગ્ય વીમો નથી.
જ્યારે પણ તમે તબીબી વીમો ખરીદવા જાઓ છો, ત્યારે કેટલીક બાબતો ધ્યાનમાં રાખો. પહેલું, જ્યારે પણ તમે કોઈપણ મેડિકલ વીમો ખરીદો છો, ત્યારે કંપનીઓના પ્રીમિયમને બદલે તેમની કામગીરી જુઓ. બીજું, વીમો ખરીદતી વખતે, કંપની પાસેથી દરેક પ્રશ્નના જવાબો પૂછો, જેમ કે કઈ કઈ સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ થશે અને કઈ કઈ સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ નહીં હોય. ત્રીજું, જો તમને પોલિસીની નકલ અંગ્રેજીમાં આપવામાં આવી રહી હોય અને તમે તેને વાંચી શકતા ન હોવ, તો તરત જ હિન્દી અથવા તમારી ભાષામાં મેડિકલ પોલિસીની નકલ માંગો. તેને ધ્યાનથી વાંચો અને જો તમને કોઈ શંકા હોય, તો ખચકાટ વિના પૂછો. ચોથું, કોઈપણ વીમા બ્રોકરની સલાહ પર મેડિકલ કે કોઈપણ પોલિસી ન ખરીદો, તેના બદલે બેંક કે વીમા કંપની પાસે જાઓ અને સંપૂર્ણ માહિતી એકત્રિત કરો.