ભારત સરકાર એવો દાવો કરી રહી છે કે, ઉદ્યોગ સાહસિકોને લોન આપવા માટે સરળ પદ્ધતિઓ બનાવવામાં આવી છે. એવો પણ દાવો કરવામાં આવે છે કે, ઉદ્યોગસાહસિકોને તેમનું કામ શરૂ કરવા અથવા પહેલાથી ચાલી રહેલા કામને વિસ્તૃત કરવા અથવા નવી જરૂરિયાતો માટે વિવિધ પ્રકારની લોન આપવામાં આવી રહી છે. હવે આ દાવાઓથી વિપરીત, દેશમાં ખેડૂતો, સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગો (MSME) અને મહિલા ઉદ્યમીઓ માટે ધિરાણનો અભાવ હોવાના અહેવાલો બહાર આવ્યા છે.
આ દાવો જાહેર હિસાબ સમિતિ (2023-24)ના 149મા અહેવાલમાં કરવામાં આવ્યો છે, જે ‘બેંકિંગમાં સુધારા’ પર આધારિત છે. સમિતિએ સરકારને ભલામણ કરી છે કે, દેશના ખેડૂતો, MSME અને મહિલા ઉદ્યોગ સાહસિકો સુધી પહોંચવા માટે નક્કર પ્રયાસો કરવાની જરૂર છે.
અહીં તમને જણાવી દઈએ કે, MSMEs ઉદ્યોગસાહસિકતા અને વ્યવસાયિક નવીનતાઓના વિસ્તરણમાં સતત યોગદાન આપી રહ્યા છે. ભારત સરકાર વિવિધ સબસિડી, રિબેટ, નાણાકીય યોજનાઓ અને વેપાર મેળાઓ દ્વારા MSMEના વિસ્તરણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સમર્પિતપણે કામ કરી રહી છે.
આ સિવાય સમિતિએ કહ્યું કે, દેશમાં ખોલવામાં આવેલા જન ધન ખાતાનો ઓછો ઉપયોગ થાય છે. સમિતિએ ભલામણ કરી છે કે, ખાતાધારકોને જનધન ખાતાના લાભો વિશે જાગૃત કરવામાં આવે. 29 એપ્રિલે લોકસભાના સ્પીકરને રજૂ કરવામાં આવેલા તેના 149મા અહેવાલમાં સમિતિએ નોંધ્યું હતું કે, સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગો (MSME), કૃષિ ક્ષેત્રો અને મહિલા ઉદ્યમીઓમાં ધિરાણની અછત છે.
સમિતિ ઈચ્છે છે કે આ સેગમેન્ટ્સ સુધી પહોંચવા અને તેમની ચોક્કસ જરૂરિયાતોને પૂરી કરતી નવીન નાણાકીય પ્રોડક્ટ્સ અને સેવાઓ બનાવવા માટે નક્કર પ્રયાસો કરવામાં આવે. વધુમાં, સમિતિ સંવેદનશીલ MSME અને કૃષિ ક્ષેત્રોમાં તણાવને પહોંચી વળવા માટે એક સરળ અને ઝડપી પદ્ધતિ અમલમાં મૂકવા માંગે છે જેથી કરીને તેમની વૃદ્ધિને સરળ બનાવી શકાય.
બીજી તરફ, સમિતિ મંત્રાલય દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, જન ધન યોજના હેઠળ ખોલવામાં આવેલા બેંક ખાતાઓની સંખ્યામાં નોંધપાત્ર વધારો થયો હોવા છતાં, આ ખાતાઓનો મોટો હિસ્સો નિષ્ક્રિય રહે છે અથવા તેનો ઉપયોગ ઓછો થાય છે. સમિતિ ઇચ્છે છે કે, બેંકો ખાતાધારકોનો સંપર્ક કરે અને તેમને સક્રિય બેંક ખાતાના અન્ય લાભોથી વાકેફ કરે, જેમાં બચત પરની વ્યાજની આવક અને ઉપલબ્ધ વીમા લાભોનો સમાવેશ થાય છે.