ધારો કે તમે એવી કંપનીના કર્મચારી છો જેનો માલિક તેને વેચવાનું વિચારી રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં તમારી માનસિક સ્થિતિ કેવી હશે? ઘણા લોકોના મનમાં ગણગણાટ થશે. અંદરથી તેઓ વિચારશે કે તેઓ ઈચ્છે છે કે તેમની કંપની વેચવામાં ન આવે અને તે જેમ છે તેમ ચાલુ રહે. કારણ કે આપણે નથી જાણતા કે નવું મેનેજમેન્ટ કેવું વર્તન કરશે? કોણ જાણે ભવિષ્ય કેવું હશે? જ્યારે ભારતીય-અમેરિકન અબજોપતિ જય ચૌધરી પોતાનું પહેલું સ્ટાર્ટઅપ વેચવા જઈ રહ્યા હતા, ત્યારે લોકોને એવું જ લાગ્યું હશે. પરંતુ કર્મચારીઓને ખબર ન હતી કે, જય ચૌધરી તેમની સાત પેઢી ખાય તેટલા પૈસાની વ્યવસ્થા કરશે.
હા, હાલમાં ક્લાઉડ-સિક્યોરિટી કંપની ઝી સ્કેલરના CEO, જય ચૌધરીએ કંઈક આવું જ કામ કર્યું હતું. જ્યારે તેણે પોતાનું સ્ટાર્ટઅપ વેચ્યું ત્યારે તેણે તેના 70 કર્મચારીઓને કરોડપતિ બનાવી દીધા. જો કે, વેચતા પહેલા, તેને પણ ખ્યાલ નહોતો કે કંપની વેચવાના તેના નિર્ણયથી આટલા બધા લોકોનું ભાવિ ખુલશે.
90ના દાયકામાં 65 વર્ષીય જય ચૌધરીએ SecureIT નામની કંપની શરૂ કરી હતી. ત્યારે તેણે તેની પત્ની જ્યોતિ સાથે મળીને તેની સ્થાપના કરી અને તેની સંપૂર્ણ મૂડી તેમાં ખર્ચી નાખી. જય ચૌધરીએ મીડિયા સૂત્રને જણાવ્યું હતું કે, કંપનીના રોકાણકારોએ તેમને તેમની કંપનીના કર્મચારીઓને ઇક્વિટી (શેર) આપવાની પરવાનગી આપી હતી. આ કારણે, તેણે તેના ઘણા કર્મચારીઓને ઇક્વિટી આપી હતી.
1998માં જ્યારે તેણે પોતાની કંપની વેરિસાઈનને વેચી ત્યારે માત્ર જય ચૌધરી જ નહીં પરંતુ તેના કર્મચારીઓને પણ મોટો આર્થિક લાભ મળ્યો. ત્યારપછીના વર્ષોમાં વેરીસાઇનના શેરની કિંમત આસમાને પહોંચી, તેના 80 કર્મચારીઓમાંથી 70થી વધુ કર્મચારીઓ કરોડપતિ બની ગયા, ઓછામાં ઓછું કાગળ પર તો એમ જ જણાય છે. એકંદરે, 87.5 ટકા કર્મચારીઓ કરોડપતિ બની ગયા. જય ચૌધરીએ મીડિયા સૂત્રને કહ્યું કે, ઇક્વિટી આપવામાં આવી તે સારું છે, કારણ કે તે જ કર્મચારીઓ કંપનીને વૃદ્ધિ તરફ લઈ જાય છે, તેઓ દિવસ-રાત કામ કરે છે.
એવી જ રીતે એક બિઝનેસમેન માર્ક ક્યુબાને પણ આવું જ એક પરાક્રમ કર્યું છે. તેણે ટ્વીટ કર્યું કે તેની કંપનીના વેચાણને કારણે તેના કર્મચારીઓને બોનસ મળ્યું. યાહૂને Broadcast.com વેચ્યા પછી, ક્યુબન પોતે અબજોપતિ બની ગયો અને તેના 330 કર્મચારીઓમાંથી 300 કરોડપતિ બની ગયા. ક્યુબને Fortune.comને કહ્યું, ‘તે કરવું યોગ્ય છે, કોઈ પણ કંપની એકલી નથી બનતી.’
જય ચૌધરીએ મીડિયા સૂત્રને જણાવ્યું, ‘કંપનીના લોકો ખૂબ જ ઉત્સાહિત હતા, કારણ કે તેઓએ ક્યારેય આટલી મોટી રકમ વિશે વિચાર્યું ન હતું. ઘણા કર્મચારીઓ નવા ઘર અને કાર ખરીદી રહ્યા હતા અથવા કામમાંથી થોડો સમય કાઢી રહ્યા હતા. તેઓ જે કરવા માંગતા હતા તે કરી શકતા હતા.’
જો કે તે સમયે તે કરોડપતિ હતા છતાં, શેરના ભાવ લાંબા સમય સુધી એકસમાન રહેતા નથી. જ્યારે ડોટ-કોમ બબલ ફાટ્યો, ત્યારે વેરિસાઇનના શેરના ભાવમાં ઘટાડો થયો. આ કારણે, કર્મચારીઓની સંપત્તિ તેમના શેર ક્યારે વેચ્યા છે તેના પર નિર્ભર હતી. જેમણે બબલ ફાટતા પહેલા વેચાણ કર્યું હતું તેઓને વધુ નફો થયો હોઈ શકે છે, જ્યારે જેમણે પાછળથી વેચ્યા હતા તેઓને કદાચ પસ્તાવો થયો હશે.
જય ચૌધરીનો જન્મ 1959માં હિમાચલ પ્રદેશના ઉનાના પનોહ ગામમાં થયો હતો. તેમના પિતા ખેડૂત હતા, નામ ભગતસિંહ ચૌધરી હતું. જય ચૌધરીનું પૂરું નામ જગતાર સિંહ ચૌધરી છે. જગતાર દરરોજ 8 કિલોમીટર ચાલીને શાળાએ જતો હતો. તેણે BHUમાંથી ગ્રેજ્યુએશન કર્યું અને પછી 1982માં USAની સિનસિનાટી યુનિવર્સિટીમાંથી MBAની ડિગ્રી મેળવી. તેને સિનસિનાટીમાં ભણવા માટે શિષ્યવૃત્તિ મળી, જેના કારણે તે વિદેશ જઈને અભ્યાસ કરી શક્યો.
જય ચૌધરીએ અમેરિકામાં અભ્યાસ પૂરો કર્યા પછી તેણે IBM અને Unisysમાં કામ કર્યું. 2008માં તેણે Zee Scaler બનાવ્યું. આ કંપની સાયબર સુરક્ષા પૂરી પાડે છે. વિશ્વની મોટી કંપનીઓ તેમના ગ્રાહકો છે. Zee Scalerનો IPO 2018માં આવ્યો અને તે Nasdaq લિસ્ટેડ કંપની બની.
forbes.com મુજબ, 27 ઓગસ્ટ, 2024ના રોજ, જય ચૌધરીની કુલ સંપત્તિ 11.3 અબજ ડોલર (અંદાજે રૂ. 10 હજાર કરોડ) છે. તે અને તેનો પરિવાર Zscalerમાં 40 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. Zscaler બનાવતા પહેલા, જય ચૌધરીએ ચાર કંપનીઓની સ્થાપના કરી હતી, જેમાં Secure IT, CoreHarbor, CypherTrust અને AirDefenseનો સમાવેશ થાય છે. આ ચાર કંપનીઓ ત્યાર પછી અલગ-અલગ કંપનીઓ દ્વારા હસ્તગત કરવામાં આવી હતી.
