સ્વામી વિવેકાનંદની જન્મજયંતીની ઉજવણી પ્રસંગે રાષ્ટ્રીય યુવા દિવસના પ્રસંગે PM નરેન્દ્ર મોદીએ નવી દિલ્હીમાં ભારત મંડપમ ખાતે વિકસિત ભારત યંગ લીડર્સ ડાયલોગ 2025માં સહભાગી થયા હતા. તેમણે ભારતભરના 3000 ગતિશીલ યુવા નેતાઓ સાથે કામ કર્યું તેમણે નોંધ્યું હતું કે, આખો દેશ સ્વામી વિવેકાનંદને યાદ કરે છે અને તેમને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરે છે, જેમને દેશનાં યુવાનોમાં અપાર વિશ્વાસ હતો. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, સ્વામી વિવેકાનંદ માનતા હતા કે, તેમનાં શિષ્યો યુવા પેઢીમાંથી આવશે, જે સિંહની જેમ દરેક સમસ્યાનું સમાધાન કરશે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, તેમને સ્વામીજી અને તેમની માન્યતાઓમાં સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે, જેમ કે સ્વામીજીએ યુવાનો પર વિશ્વાસ મૂક્યો હતો. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, તેમણે ખાસ કરીને તેમની યુવાનીની દ્રષ્ટિ વિશે તેમના પર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ મૂક્યો હતો. PMએ જણાવ્યું હતું કે, જો સ્વામી વિવેકાનંદ આજે આપણી વચ્ચે હોત, તો તેઓ 21મી સદીના યુવાનોની જાગ્રત શક્તિ અને સક્રિય પ્રયાસોને જોઈને નવા આત્મવિશ્વાસથી છલોછલ થઈ જાત.
કરીને PM મોદીએ કહ્યું હતું કે, વિશ્વનાં નેતાઓ એક જ સ્થળે બેસીને દુનિયાનાં ભવિષ્યની ચર્ચા કરી રહ્યાં છે, ત્યારે અત્યારે ભારતનાં યુવાનો ભારતનાં આગામી 25 વર્ષ માટેનો રોડમેપ તૈયાર કરી રહ્યાં છે. થોડા મહિના અગાઉ યુવાન રમતવીરોને તેમના નિવાસસ્થાને મળવા અંગેનો એક કિસ્સો શેર કરતાં તેમણે જણાવ્યું હતું કે, એક એથ્લિટે ટિપ્પણી કરી હતી કે, વિશ્વ માટે, તમે PM બની શકો છો, પરંતુ અમારા માટે, તમે પરમ મિત્ર છો. PMએ ભારતનાં યુવાનો સાથેનાં તેમનાં મૈત્રીનાં જોડાણ પર ભાર મૂકતાં કહ્યું હતું કે, મિત્રતામાં સૌથી મજબૂત કડી વિશ્વાસ છે. તેમણે યુવાનોમાં અપાર વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો, જેણે MY Bharatની રચનાને પ્રેરિત કરી હતી અને વિકસિત ભારત યુવા નેતા સંવાદનો પાયો નાંખ્યો હતો. PMએ નોંધ્યું હતું કે, ભારતીય યુવાનોની સંભવિતતા ટૂંક સમયમાં જ ભારતને વિકસિત રાષ્ટ્ર બનાવશે. તેમણે સ્વીકાર્યું કે ધ્યેય નોંધપાત્ર હોવા છતાં, તે અશક્ય નથી, વિરોધીઓના મંતવ્યોને દૂર કરે છે. પ્રગતિના ચક્રો ગતિમાન કરનારા લાખો યુવાનોના સામૂહિક પ્રયાસો સાથે તેમણે કહ્યું હતું કે, દેશ નિઃશંકપણે તેના લક્ષ્યાંક સુધી પહોંચશે.
PM મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, ઇતિહાસ આપણને શીખવે છે અને પ્રેરણા આપે છે. PM મોદીએ અસંખ્ય વૈશ્વિક ઉદાહરણો પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો, જેમાં મોટા સ્વપ્નો અને ઠરાવો સાથે રાષ્ટ્રો અને જૂથોએ તેમના લક્ષ્યાંકો હાંસલ કર્યા હતા. યુએસએમાં 1930ના દાયકાની આર્થિક કટોકટીનું ઉદાહરણ ટાંકીને તેમણે જણાવ્યું હતું કે અમેરિકનોએ નવા સોદાની પસંદગી કરી હતી અને આ કટોકટીમાંથી બહાર નીકળવાની સાથે તેમના વિકાસને પણ વેગ આપ્યો હતો. તેમણે સિંગાપોરનો ઉલ્લેખ પણ કર્યો હતો, જેણે મૂળભૂત જીવન કટોકટીનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, પણ શિસ્ત અને સામૂહિક પ્રયાસો મારફતે વૈશ્વિક નાણાકીય અને વેપારી કેન્દ્રમાં પરિવર્તિત થઈ ગયું હતું. PMએ નોંધ્યું હતું કે, ભારત સમાન ઉદાહરણો ધરાવે છે, જેમ કે સ્વતંત્રતા સંગ્રામ અને આઝાદી પછી ખાદ્ય કટોકટીમાંથી બહાર નીકળવું. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, મોટા લક્ષ્યાંકો નક્કી કરવા અને સમયમર્યાદામાં તેમને હાંસલ કરવા અશક્ય નથી. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, સ્પષ્ટ લક્ષ્યાંકો વિના કશું જ હાંસલ થઈ શકે તેમ નથી અને આજનું ભારત આ માનસિકતા સાથે કામ કરી રહ્યું છે.
છેલ્લાં એક દાયકામાં દ્રઢનિશ્ચયનાં માધ્યમથી લક્ષ્યાંકોને હાંસલ કરવાનાં કેટલાંક ઉદાહરણો ટાંકીને PMએ કહ્યું હતું કે, ભારતે ખુલ્લામાં મળોત્સર્જનથી મુક્ત થવાનો સંકલ્પ કર્યો છે અને 60 મહિનાની અંદર 60 કરોડ નાગરિકોએ આ લક્ષ્યાંક હાંસલ કર્યો છે. PMએ જણાવ્યું હતું કે, અત્યારે ભારતમાં લગભગ દરેક પરિવાર બેંકિંગ સેવાઓની સુલભતા ધરાવે છે અને મહિલાઓનાં રસોડાને ધુમાડામાંથી મુક્ત કરવા માટે 100 મિલિયનથી વધારે ગેસ જોડાણો પ્રદાન કરવામાં આવ્યાં છે.
PM મોદીએ કહ્યું હતું કે, કોવિડ-19 રોગચાળા દરમિયાન, જ્યારે વિશ્વ રસી માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યું હતું, ત્યારે ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ સમય કરતાં વહેલાં એક રસી વિકસાવી હતી. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, ભારતમાં દરેકને રસી આપવામાં 3-4 વર્ષનો સમય લાગશે તેવી આગાહીઓ છતાં, દેશે રેકોર્ડ સમયમાં વિશ્વનું સૌથી મોટું રસીકરણ અભિયાન હાથ ધર્યું હતું. PMએ ભારતની હરિત ઊર્જા પ્રત્યેની કટિબદ્ધતા પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો અને નોંધ્યું હતું કે, પેરિસ સમજૂતીની કટિબદ્ધતાઓ પૂર્ણ કરનાર ભારત પ્રથમ દેશ છે, જે નિર્ધારિત સમય કરતાં નવ વર્ષ અગાઉ છે. તેમણે વર્ષ 2030 સુધીમાં પેટ્રોલમાં 20 ટકા ઇથેનોલના મિશ્રણના લક્ષ્યાંકનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જેને ભારતે સમયમર્યાદા અગાઉ હાંસલ કરવાની તૈયારી કરી લીધી છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, આ દરેક સફળતા પ્રેરણાનું કામ કરે છે અને ભારતને વિકસિત રાષ્ટ્ર બનવાનાં લક્ષ્યાંકની નજીક લાવે છે.
PM મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, મોટા લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવા એ માત્ર સરકારી તંત્રની જ જવાબદારી નથી, પણ દરેક નાગરિકના સહિયારા પ્રયાસની જરૂર છે. PM મોદીએ રાષ્ટ્રીય ઉદ્દેશો પાર પાડવામાં વિચાર-વિમર્શ, દિશા અને માલિકીનાં મહત્ત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો. PMએ નોંધ્યું હતું કે, વિકસિત ભારત યંગ લીડર્સ ડાયલોગ ક્વિઝ, નિબંધ સ્પર્ધાઓ અને પ્રસ્તુતિઓમાં ભાગ લેનારા યુવાનોની આગેવાની હેઠળની આ પ્રક્રિયાનું ઉદાહરણ પૂરું પાડે છે. તેમણે વિકસિત ભારતના ધ્યેયની માલિકી માટે યુવાનોની પ્રશંસા કરી હતી, જે તેમણે લોંચ કરેલા નિબંધ પુસ્તક અને તેમણે સમીક્ષા કરેલી દસ પ્રસ્તુતિઓમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. PMએ નોંધ્યું હતું કે, યુવાનોનાં સમાધાનો વાસ્તવિકતા અને અનુભવનાં પાયા પર આધારિત છે, જે દેશ સામેનાં પડકારો વિશેની તેમની વિસ્તૃત સમજણ દર્શાવે છે. તેમણે યુવાનોની વિસ્તૃત વિચારસરણી અને નિષ્ણાતો, મંત્રીઓ અને નીતિ ઘડવૈયાઓ સાથે ચર્ચામાં સક્રિય ભાગીદારી માટે પ્રશંસા કરી હતી. PMએ જાહેરાત કરી હતી કે, યંગ લીડર્સ ડાયલોગનાં વિચારો અને સૂચનો હવેથી દેશનાં વિકાસ માટે માર્ગદર્શન આપતી રાષ્ટ્રીય નીતિઓનો ભાગ બની જશે. તેમણે યુવાનોને અભિનંદન આપ્યાં હતાં અને એક લાખ નવા યુવાનોને રાજકારણમાં લાવવાની કટિબદ્ધતાનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો તથા તેમનાં સૂચનોનો અમલ કરવામાં સક્રિયપણે સહભાગી થવા તેમને પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું.
PMએ વિનંતી કરી હતી કે, વર્ષ 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારતનાં લક્ષ્યાંક માટે દૈનિક લક્ષ્યાંકો અને સતત પ્રયાસોની જરૂર છે. તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, ભારત ટૂંક સમયમાં જ દુનિયાનું ત્રીજું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર બની જશે. છેલ્લાં એક દાયકામાં PM મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, 250 મિલિયન લોકોને ગરીબીમાંથી બહાર કાઢવામાં આવ્યાં છે અને તેઓ માને છે કે, ટૂંક સમયમાં સંપૂર્ણ દેશ ગરીબીથી મુક્ત થઈ જશે. તેમણે ચાલુ દાયકાના અંત સુધીમાં 500 ગિગાવોટ પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા ક્ષમતાનું ઉત્પાદન કરવા અને વર્ષ 2030 સુધીમાં રેલવે માટે સ્વચ્છ-શૂન્ય કાર્બન ઉત્સર્જન હાંસલ કરવાનાં ભારતનાં લક્ષ્યાંક પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો.
આગામી દાયકામાં ઓલિમ્પિકની યજમાનીના મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્યાંક પર પ્રકાશ પાડતા અને તેને હાંસલ કરવા માટે રાષ્ટ્રના સમર્પણ પર ભાર મૂકતા PMએ નોંધ્યું હતું કે, ભારત વર્ષ 2035 સુધીમાં સ્પેસ સ્ટેશન સ્થાપિત કરવાની યોજના સાથે અંતરિક્ષની તાકાત તરીકે ઝડપથી પ્રગતિ કરી રહ્યું છે. તેમણે ચંદ્રયાનની સફળતા અને ગગનયાનની ચાલી રહેલી તૈયારીઓની નોંધ લીધી હતી, જેનો અંતિમ ઉદ્દેશ કોઈ ભારતીયને ચંદ્ર પર ઉતારવાનો છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, આ પ્રકારનાં લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવાથી વર્ષ 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારતનો માર્ગ પ્રશસ્ત થશે.
PMએ દૈનિક જીવન પર આર્થિક વૃદ્ધિની અસરને સંબોધન કરતાં કહ્યું હતું કે, જેમ જેમ અર્થતંત્રનો વિકાસ થાય છે, તેમ તેમ તે જીવનનાં તમામ પાસાંઓને હકારાત્મક અસર કરે છે. તેમણે યાદ અપાવ્યું હતું કે, આ સદીનાં પ્રથમ દાયકામાં ભારત ટ્રિલિયન ડોલરનું અર્થતંત્ર બન્યું હતું, પણ આર્થિક રીતે નાનું કદ ધરાવતું કૃષિ બજેટ માત્ર થોડાં હજાર કરોડ હતું અને માળખાગત બજેટ એક લાખ કરોડથી ઓછું હતું. તે સમયે તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, મોટા ભાગનાં ગામડાંઓમાં યોગ્ય માર્ગોનો અભાવ છે અને રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો અને રેલવેની સ્થિતિ નબળી છે અને દેશના મોટા ભાગ માટે વીજળી અને પાણી જેવી પાયાની સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ નથી. PM મોદીએ નોંધ્યું હતું કે, બે ટ્રિલિયન ડોલરનું અર્થતંત્ર બન્યાં પછી ભારતનું માળખાગત બજેટ બે લાખ કરોડ રૂપિયાથી ઓછું હતું. જો કે, દેશમાં રસ્તાઓ, રેલ્વે, એરપોર્ટ, નહેરો, ગરીબો માટેના આવાસો, શાળાઓ અને હોસ્પિટલોમાં નોંધપાત્ર સુધારો જોવા મળ્યો હતો. તેમણે નોંધ્યું હતું કે, ભારત ઝડપથી ત્રણ ટ્રિલિયન ડોલરનું અર્થતંત્ર બન્યું છે, ત્યારે એરપોર્ટની સંખ્યા બમણી થઈ ગઈ છે, વંદે ભારત જેવી આધુનિક ટ્રેનો શરૂ કરવામાં આવી છે અને બુલેટ ટ્રેનનું સ્વપ્ન સાકાર થવા લાગ્યું છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, ભારતે વૈશ્વિક સ્તરે 5Gનું સૌથી ઝડપી રોલઆઉટ પણ હાંસલ કર્યું છે, હજારો ગ્રામ પંચાયતો સુધી બ્રોડબેન્ડ ઇન્ટરનેટનું વિસ્તરણ કર્યું છે અને 3,00,000થી વધારે ગામડાઓમાં માર્ગોનું નિર્માણ કર્યું છે. PMએ નોંધ્યું હતું કે, યુવાનોને કોલેટરલ-ફ્રી મુદ્રા લોન સ્વરૂપે રૂ. 23 લાખ કરોડ પ્રદાન કરવામાં આવ્યાં હતાં અને દુનિયાની સૌથી મોટી નિઃશુલ્ક સ્વાસ્થ્ય સેવા યોજના આયુષ્માન ભારત શરૂ કરવામાં આવી હતી. વધુમાં તેમણે નોંધ્યું હતું કે, દર વર્ષે હજારો કરોડ ખેડૂતોનાં બેંક ખાતાઓમાં સીધાં જમા કરાવવાની યોજના શરૂ કરવામાં આવી હતી અને ગરીબો માટે ચાર કરોડ પાકા મકાનોનું નિર્માણ થયું હતું. PMએ જણાવ્યું હતું કે, જેમ જેમ અર્થતંત્રનો વિકાસ થયો છે, તેમ-તેમ વિકાસલક્ષી પ્રવૃત્તિઓ વેગ પકડતી જાય છે, વધારે તકોનું સર્જન થાય છે અને દરેક ક્ષેત્ર અને સામાજિક વર્ગ પર ખર્ચ કરવાની રાષ્ટ્રની ક્ષમતામાં વધારો થાય છે.
ભારત અત્યારે લગભગ ચાર ટ્રિલિયન ડોલરનું અર્થતંત્ર બની ગયું છે એ બાબતનો ઉલ્લેખ કરીને PMએ કહ્યું હતું કે, અત્યારે માળખાગત બજેટ રૂ. 11 લાખ કરોડથી વધારે છે, જે એક દાયકા અગાઉની સરખામણીએ આશરે છ ગણું વધારે છે અને વર્ષ 2014નાં સંપૂર્ણ માળખાગત બજેટ કરતાં વધારે ખર્ચ માત્ર રેલવે પર જ થઈ રહ્યું છે. તેમણે નોંધ્યું હતું કે, આ વધેલું બજેટ ભારતનાં બદલાતાં પરિદ્રશ્યમાં સ્પષ્ટ દેખાય છે, ભારત મંડપમ તેનું સુંદર ઉદાહરણ છે.
PM મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, ભારત પાંચ ટ્રિલિયન ડોલરનું અર્થતંત્ર બનવાની દિશામાં ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે, જે વિકાસ અને સુવિધાઓમાં મોટા પાયે વિસ્તરણ કરશે. તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો અને એવી ધારણા વ્યક્ત કરી હતી કે, આગામી દાયકાનાં અંત સુધીમાં ભારત 10 ટ્રિલિયન ડોલરનાં આંકને વટાવી જશે. તેમણે યુવાનોને અર્થતંત્રની વૃદ્ધિ સાથે ઊભી થનારી અસંખ્ય તકો વિશે પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું અને જણાવ્યું હતું કે, તેમની પેઢી દેશનાં ઇતિહાસમાં સૌથી મોટું પરિવર્તન લાવવાની સાથે-સાથે તેનો સૌથી મોટો લાભ પણ મેળવશે. PMએ યુવાનોને સલાહ આપી હતી કે, તેઓ કમ્ફર્ટ ઝોનથી દૂર રહે, જોખમ લે અને તેમના કમ્ફર્ટ ઝોનમાંથી બહાર નીકળી જાય, જેમ કે યંગ લીડર્સ ડાયલોગના સહભાગીઓએ દર્શાવ્યું હતું. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, જીવનનો આ મંત્ર તેમને સફળતાની નવી ઊંચાઈઓ તરફ દોરી જશે.
