ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા એટલે કે TRAIએ એક કન્સલ્ટેશન પેપર બહાર પાડ્યું છે. એજન્સીએ ‘રિવ્યુ ઓફ ટેલિકોમ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન રેગ્યુલેશન (TCPR) 2012’ પર કન્સલ્ટેશન પેપર બહાર પાડ્યું છે. એજન્સીએ આ અંગે હિતધારકો પાસેથી પ્રતિસાદ માંગ્યો છે. આ કન્સલ્ટેશન પેપર સામાન્ય લોકો માટે ખૂબ જ ખાસ સાબિત થઈ શકે છે.
હકીકતમાં, આમાં વોઈસ અને SMS પેકને પરત લાવવા અંગે સ્ટેકહોલ્ડર્સ પાસેથી મંતવ્યો માંગવામાં આવ્યા છે. જો તમે વર્તમાન રિચાર્જ પોર્ટફોલિયોને જોશો, તો તમે જોશો કે મોટાભાગની યોજનાઓ ડેટા પર કેન્દ્રિત છે. એટલે કે યુઝરને ડેટાની જરૂર હોય કે ન હોય, તેણે તેને ખરીદવો જ પડે છે.
આવી સ્થિતિમાં, ટ્રાઈએ ફક્ત કોલિંગ અને SMS પ્લાન પાછા લાવવા અંગે કંપનીઓના મંતવ્યો માંગ્યા છે. એજન્સીએ કહ્યું, ‘એવું જોવામાં આવી રહ્યું છે કે બજારમાં ઉપલબ્ધ મોટાભાગના બંડલ ટેરિફ પ્લાન વૉઇસ, ડેટા, SMS અને OTT સેવાઓનું સંયોજન છે, જે મોટી સંખ્યામાં સબસ્ક્રાઇબર્સની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરતા નથી.’
‘એક ધારણા છે કે, ગ્રાહકોએ તેમના માટે જરૂરી ન હોય તેવી સેવાઓ માટે ચૂકવણી કરવી પડી રહી છે.’ ટ્રાઈએ પોતાના કન્સલ્ટેશન પેપરમાં આ વાત કહી છે. આ સાથે ટ્રાઈએ ટેલિકોમ ઓપરેટરોને વાઉચરનું કલર કોડિંગ આપવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
અગાઉ, ટેલિકોમ કંપનીઓ ટોપ-અપ, કોમ્બો અને અન્ય પ્લાનને અલગ-અલગ રંગોમાં રજૂ કરતી હતી. ઉદાહરણ તરીકે, ટોપ-અપ્સ લીલા રંગમાં આવ્યા હતા, જ્યારે કોમ્બો પેક માટે વાદળી રંગનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. તેનાથી ગ્રાહકોને જાણવામાં મદદ મળી કે કયું રિચાર્જ કોના માટે છે.
ટ્રાઈએ ટેલિકોમ કંપનીઓને પૂછ્યું છે કે, શું ડિજિટલ માધ્યમમાં કલર કોડિંગ યોગ્ય પગલું હશે. ટ્રાઈએ 16 ઓગસ્ટ 2024 સુધીમાં સ્ટેકહોલ્ડર્સ પાસેથી આ કન્સલ્ટેશન પેપર પર લેખિત પ્રક્રિયા માંગી છે. આના પર કોઈપણ પ્રતિભાવ 23 ઓગસ્ટ 2024 સુધી દાખલ કરી શકાય છે.
કન્સલ્ટેશન પેપર દ્વારા, TRAI કોઈપણ મુદ્દા પર તમામ હિતધારકોનો અભિપ્રાય માંગે છે. આનો અર્થ એ નથી કે, આવો કોઈ નિયમ કે આદેશ અમલમાં મુકાવા જઈ રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં એજન્સીએ માત્ર વોઈસ અને SMS પ્લાન પર સ્ટેકહોલ્ડર્સનો અભિપ્રાય માંગ્યો છે. આવી યોજનાઓ હવે ભાગ્યે જ ઉપલબ્ધ છે.
જો ટેલિકોમ કંપનીઓ માત્ર કોલિંગ અને SMS પ્લાન ઓફર કરે છે, તો તેમની કિંમત ચોક્કસપણે ઓછી હશે. આપણને હજી પણ આવા કેટલાક પ્લાન જોવા મળી શકે છે, જે અમર્યાદિત વૉઇસ કૉલિંગ અને SMS સાથે મર્યાદિત ડેટા ઑફર કરે છે. આ પ્લાન્સની કિંમત દૈનિક ડેટા સાથેના પ્લાન કરતાં ઘણી ઓછી છે.