આખી દુનિયાને બિઝનેસની કળા શીખવનાર ચીન આ દિવસોમાં ઘૂંટણિયે આવી ગયું છે. શી જિનપિંગ ડૂબતી ચીનની અર્થવ્યવસ્થાને પુનર્જીવિત કરવા માટે સતત ‘રાહત’ના ઇન્જેક્શન આપી રહ્યા છે. ગયા મહિને જ તેમણે 12 લાખ કરોડ રૂપિયાનું રાહત પેકેજ જાહેર કર્યું હતું, ત્યાર પછી ચીનના બજારમાં જોરદાર તેજી દેખાવા લાગી હતી, પરંતુ એક અઠવાડિયામાં જ આ બધી તેજીનું બાષ્પીભવન થઈ ગયું અને ચીનનું બજાર ફરી એક વાર પાણી માંગવા લાગ્યું. હવે સમાચાર આવી રહ્યા છે કે આ વખતે શી જિનપિંગ સરકાર રાહતનો બૂસ્ટર ડોઝ આપવાની તૈયારી કરી રહી છે, જેના માટે મોટી લોન લેવામાં આવશે.
ચીની મીડિયાનો ઉલ્લેખ કરીને કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, જિનપિંગ સરકાર અર્થતંત્રમાં 6 લાખ કરોડ યુઆન (લગભગ 71 લાખ કરોડ રૂપિયા) નાખવાની યોજના બનાવી રહી છે. આ રાહત પેકેજ ખાસ સરકારી બોન્ડ દ્વારા આપવામાં આવશે, જેથી ચીનની અર્થવ્યવસ્થા લાંબા ગાળે વિકાસ કરી શકે. સરકાર આ બોન્ડ 3 વર્ષના સમયગાળા માટે બહાર પાડવાની યોજના બનાવી રહી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, કોરોના કાળથી ચીનની અર્થવ્યવસ્થાને સતત નુકસાન થઈ રહ્યું છે. રિયલ એસ્ટેટ કટોકટી પછી, ત્યાંની બેંકિંગ સિસ્ટમને પણ મોટો ફટકો પડ્યો.
મીડિયા રિપોર્ટ્સ કહે છે કે, ચીનની સરકાર આ ફંડનો ઉપયોગ સ્થાનિક સરકારો એટલે કે રાજ્યો અને સંસ્થાઓની બેલેન્સશીટ સુધારવા માટે કરવા માંગે છે. ચીનના મોટાભાગના રાજ્યોની બેલેન્સ શીટ ભારે દેવાના કારણે દબાણમાં આવી ગઈ છે, જેની અસર સમગ્ર અર્થવ્યવસ્થા અને ખાસ કરીને ઉત્પાદન પર દેખાઈ રહી છે.
રોકાણકારો અને વિશ્લેષકો માને છે કે સરકાર તેની અર્થવ્યવસ્થાને પાટા પર લાવવા માટે બોન્ડ દ્વારા બજારમાંથી મોટી લોન એકત્ર કરશે. નાણામંત્રી લેન ફોએ પણ ગયા અઠવાડિયે સંકેત આપ્યો હતો કે, ચીનની અર્થવ્યવસ્થાને ટૂંક સમયમાં નવી રાહત મળશે. ગયા મહિને પણ, નેશનલ પીપલ્સ કોંગ્રેસ કમિટીએ શેરબજાર અને રિયલ એસ્ટેટને પુનર્જીવિત કરવા માટે એક મોટું રાહત પેકેજ બહાર પાડ્યું હતું.
ચીનની સરકાર તેની સ્થાનિક સરકારો અને નાગરિક સંસ્થાઓની બેલેન્સશીટ સુધારવા માટે જે લોન લેવા જઈ રહી છે તેનું કદ આ સરકારો પરના કુલ દેવાના બોજના માત્ર 10 ટકા છે. ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડે ગયા વર્ષે એક આંકડો જાહેર કર્યો હતો અને કહ્યું હતું કે, ચીનની સ્થાનિક સરકારો પર વાહન ફાઇનાન્સ સંબંધિત લગભગ 710 લાખ કરોડ રૂપિયાનું દેવું છે, જે સ્થાનિક સરકારોની કમાણી પર અસર કરી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં 71 લાખ કરોડ રૂપિયાના રાહત પેકેજથી આ સરકારોનો બોજ અમુક હદ સુધી ઓછો થઈ શકે છે.
